16 Haziran 2024 Pazar günü Kurban Bayramı ve Babalar Günü’nüzü kutluyoruz.
Geçen hafta Tekirdağ, Muratlı, Ballıhoca Mahallesini (köyümüzü) ziyaret ettik. Kurbanlık yetiştiren kardeşimizle sohbet ederken kurban bakmaya gelen müşterilerden birisi kardeşimize “en iyi kurbanlığı istiyorum, parasını gündöndü harmanında vereceğim!”.
Köyümüzde cenaze vardı, namaza gittik. Namaz öncesi bir ses “abdesti olmayan namaz kılmasın” diye bağırdı…
“Veresiye kurban olur mu?” konusunda Diyanetin fetvası olup olmadığını bilmiyorum. Derlediğimiz “Kurban” konusunda bazı bilgileri özetleyerek aşağıda sunmak istiyoruz:
Türkçe Sözlük’te “Kurban” ve “Kurban Bayramı” tanımı şöyledir:
Kurban: Dinin buyruğunu veya bir adağı yerine getirmek için kesilen hayvan,
Kurban bayramı: Ay takvimine göre Zilhicce ayının onunda başlayıp dört gün süren ve kurban kesilen dini bayram. (Türk Dil Kurumu, Türkçe Sözlük, Hzl: Şükrü Halûk Akalın ve başk., 2009)
- Kurban Bayramı, hacıların “Müzdelifeden Mina’ya giderek, Haceri’i Akabe (Taş Kuyusu)’ye yedişer taş attıktan sonra, kurban kestikleri Zilhicce ayının 10’uncu günü başlar ve 4 gün sürer. Bayram namazından sonra, kurbanlar kesilir. Kurban etlerinin 4’te 3’ü fakirlere dağıtılır. (Saatli Maarif Takvimi, 16.6.2024).
- Kurban kesmenin hükmü, dünyada vacib olan vazifeyi yerine getirmek, borçtan kurtulmak, âhiret de sevab kazanmaktır. (A. Hamdi Akseki, Diyanet İşleri Başkanı, İkinci Basım, İslâm Dini, Kanaat Basımevi, Ankara, 1950)
- Kur’an-ı Kerim’de, Kurban ile ilgili ayet’in açıklaması şöyledir: “Biz o büyükbaş hayvanları da sizin için Allah’ın kutsalları nişanları arasına koyduk. Sizin için onlarda hayır vardır. Onlar sıralanmış halde, ayakları üzerine dururken, üzerlerine Allah’ın ismini anın. Yanları yere yaslandığı zaman da onlardan yiyin; isteyen yoksulu da istemeyen yoksulu da doyurun. Allah o hayvanları sizin hizmetinize verdi ki, şükredebilesiniz. (Kur’an-ı Kerim ve Türkçe Meali, Prof. Dr. Yaşar Nuri Öztürk, 114. Baskı Yeni Boyut, İstanbul 2013, Hac Suresi Ayet 36, sh.337)
- Kurban hakkında iki hadis-i şerif şöyledir: “Kim imkânı olduğu halde kurban kesmezse bizim mescidimize yaklaşmasın.” (İbn Mâce, Edâhi, 2). “Ey insanlar, her sene, her ev halkına kurban kesmek vaciptir.” (Tirmizî, Edâhi).
- Vacip farz gibi dinde yapılması kesin olarak istenen şeydir. Ancak vacip, delil yönünden farz kadar kuvvetli değildir.
- İbadet, Allah’ı yüceltmek, O’na karşı sevgi, saygı ve bağlılığını göstermek için yapılmasında sevap bulunan tutum ve davranış demektir. İbadetler bedeni, mali ve hem bedeni hem mali olarak üçe ayrılır: Namaz ve oruç bedeni, zekât ve kurban mali, hac ise hem bedeni hem de mali bir ibadettir.
- Bir kimsenin kurban kesmekle yükümlü sayılması için dört şart aranır: 1. Müslüman olmak. 2. Akıllı ve ergenlik çağına ulaşmış olmak. 3. Mukim olmak (yolcu olmamak) 4. Dinen zengin olmak:
- Dini zenginlik kişinin temel ihtiyaçlarından başka nisap miktarı bir mala sahip olmaktır. Buna göre asli ihtiyaçlarının dışındaki birikimi 80,18 gr. altın değerine ulaşan kişi kurban kesmekle yükümlü olur.
- Kurban koyun, keçi, deve ve sığır cinsi hayvanlardan olur. Koyun ve keçi bir kişi, deve ve sığır ise en fazla yedi kişi, deve ve sığır ise en fazla yedi kişi adına kurban olarak kesilebilir, koyun ve keçinin bir yaşını, sığır ve devenin de beş yaşını bitirmiş olması şarttır.
- Kurban etini üçe taksim edip, birini kurban kesmeyen kimselere, bir bölümünü akraba, tanıdık komşulara, birini de aile için alıkoymaktır.
- Kurban, zengine malını ihtiyaç sahipleriyle paylaşma alışkanlığı, fakirin de bu yardımlaşma vesilesiyle kendisini içinde bulunduğu toplumun bir üyesi olarak hissetmesine vesile olur.
- Kurban bayramından önceki güne “Arefe günü” denir. Kameri takvime göre Arefe günü, Zilhicce ayının dokuzuncu günüdür. Ramazan bayramında Arefe yoktur. Kurban bayramı öncesi Arefe gününün sabah namazından itibaren bayramın dördüncü gününün ikindi namazına kadar yirmi üç vakit farz namazın arkasından bir defa “Teşrik tekbiri” söylenir. Teşrik Tekbirleri şöyledir.. “Allah büyüktür. Allah büyüktür, Allah’tan başka hiçbir tanrı yoktur. Allah büyüktür. Hamd O’na mahsustur. “Teşrik Tekbirleri, fıkıh âlimlerine çoğuna göre Vaciptir, sünnet diyenler de vardır. (İbadetim, Diyanet İşleri Başkanlığı, 10.Basım 2013, Yazarlar: Dr. Yaşar Yiğit – Dr. Ekrem Keleş)