Psikiyatrinin “yaşayan arşivi” olarak anılan Prof. Dr. Özcan Köknel (94), İstanbul Tıp Fakültesi Prof. Dr. Aziz Sancar Anfisi’nde düzenlenen anma töreninden sonra Zincirlikuyu Mezarlığı’nda öğle namazının ardından toprağa verildi. (Hürriyet 29.6.2022)
23 Mart 1928'de Samsun'da doğan Prof. Köknel, 1952'de mezun olduğu İstanbul Tıp Fakültesi'nde psikiyatri alanında uzmanlık eğitimi aldı, sonra da anabilim dalı başkanı olarak uzun yıllar ders verdi. Halka yönelik yazdığı popüler kitaplarla tanınan Köknel, 20'den fazla kitaba imza attı. (Hürriyet 27.06.2022).
Prof. Dr. Özcan Köknel'e Allah'tan rahmet dilerken, O'nun bazı görüş ve düşüncelerini anımsatarak anmak istiyoruz:
İnsanın mutlu olması; sevgi, sevinç ve umut duygularıyla dolu olması demektir.
Mutluluk insanın yaşadığı andan haz doyması, geçmişte haz duyduğu bir yaşantıyı anımsaması ya da gelecekte haz duyacağı bir yaşantıyı ümit etmesidir. İnsanın "iyi olma", "iyi yaşama" durumunun yakaladığı andır.
Türkçede, "mutlu" karşılığı olan "ongun" sözcüğü bayındır, bereketli, bol, güçlü, şanslı talihli, verimli anlamlarına gelir. Mutluluğun İngilizce karşılığı "happiness", Fransızcada "bonheur" dir. Felsefi anlamda ise insanın doyuma alışmış, hazza erişmiş duygu durumunu anlatır.
Mutlu olma sanatı; insanın kendi elinde olanlardan yaralanmasını ve bunlarla yetinmesini bilmektir. (Aristippos MÖ 435-355). (Prof. Dr. Özcan Köknel, Gülerek Bilgilenmek, Altın Kitaplar, 1.Basım, Ocak 2010)
Mutluluk, denge, düzen, ölçü ve uyumla sağlanır.
Mutlu insan özgürce davranabilecek bilgiye sahip olan, bu bilgiyi kullanmayı bilen ve kullanabilecek ortamı bulabilen insandır.
Mutluluk başkalarıyla paylaşılan, başkalarıyla birlikte yaşanan bir duygulanım durumudur.
Mutluluk için ilgi ve sevgi gereklidir. İlgi ve sevgi için insanların birbirlerini anlamaları, dinlemeleri, kendilerine başkalarına anlatmaları gereklidir.
Ruh sağlığının temeli "kendini bil" ilkesine dayanır. Bu nedenle benliğinizle iletişim kurun.
Benliğinizi tanıdıkça doğru ve iyi bulduğunuz yönlerinizi geliştirmek, eksik, hatalı, kötü yanlarınızı denetleyebilmek için çaba harcayın.
Yaşınız ne olursa olsun başkalarıyla iletişim kurmanın gerekli olduğunu unutmayın. Başkalarıyla ilgi, sevgi ve hoşgörüye dayanan iletişimin ruh sağlığınızın önkoşulu olduğunu kabul edin.
İletişim sırasında kendinizi başkalarının yerine koyarak duyup düşünmeye çalışın.
Ailede, okulda, işyerinde, özetle içinde bulunduğunuz her ortamda rol ve yer alın. Sorumluluk yüklenin.
Sürekli olarak kendinizi yenilemeye çalışın. Gelişmelere, değişmelere yabancı ve uzak kalmayın. Eski duygu ve düşüncelerinizle yeniler arasında bağlantı kurun.
Kişilik gücünüzü yapıcı ve yaratıcı biçimde kullanmayı öğrenin. Yaratıcı oldukça kendinizi bulduğunuzu, varladığınızı düşünün.
Ruh sağlığı insanın kendisiyle, başkalarıyla, geçmişi ve geleceğiyle kurduğu sağlıklı iletişim ve barış içinde olma durumuyla özetlenebilir. (Prof. Dr. Özcan Köknel, İnsanı Anlamak, Postiga 2013)
Prof. Köknel, çocukluğuyla ilgili şu anısını anlatmıştı: "Öğretmen olan anne babam İş Bankası'na girip, Zile şubesinde memur olarak çalışmaya başladılar. Zile, elektriği, suyu olmayan, evleri kerpiç bir yerdi. Cumhuriyet'in 10'uncu yılında beş yaşındaydım. Kapkaranlık zile dört direk etrafında bez, içinde lamba yanan tak-ı zaferlerle aydınlandı. "Bu nedir" diye sordum, "Cumhuriyet" dediler. "Demek ki Cumhuriyet aydınlıkmış" dedim. Cumhuriyetin beş yaşında algıladığım aydınlığı yaşamla, bilgimle beraber hayatım boyunca ışığım oldu." (Hürriyet 27.6.2022).
