Komşunu dinle, dayanışma içinde ol

Dernek kayıtlarını tutan www.siviltoplum.gov.tr sitesine göre Tekirdağ'ın merkez ilçesi Süleymanpaşa'da 35 hemşehri derneği bulunuyor. 1300 kilometre uzaktaki Bayburt'un Aşağıçımağıl köyünden gelenler bile ayrı bir dernek kurmuş. Antalya'da yaşarken ben de bir kaç kere "Trakyalılar Gecesi" düzenlemiştim, ama derneğimiz yoktu. Üyelerin toplu hareket etme olasılığı yüksek olduğu için, seçim kampanyalarında politikacıların ilk ziyaret ettiği yerler dernekler oluyor. Biraz ayırımcılık ve dışlanmışlık havası hissettiren hemşehri dernekleri, sanırım, bize özgü bir şey. Acaba Berlin'de bir Münihliler derneği var mıdır? Ama Berlin'de, komşuluk ilişkilerini ve dayanışmayı geliştirmek için bir organizasyon var. NEBENAN.DE 2016 Şubat ayında oğlum Berlin'e taşındı. Eşim ve ben de yerleşmesine yardım için Berlin'e gittik. Bir gün eve gelen mektupların içinde bir davet dikkatimi çekti. "Merhaba sevgili komşumuz" diye başlayan mektup, verilen bir şifre ile www.nebenan.de kuruluşuna ücretsiz kayıt olmaya davet ediyordu. Mektupta, üye olduğunuzda, bilgisayardan bir tıkla, komşularınızla kolayca tanışacağınız, kimden bir matkap ödünç alabileceğiniz, nasıl bir iskambil oynama arkadaşı bulabileceğiniz anlatılıyordu. Daha önce 100.Yıl mahallesinde bir "mahalleli ruhu" canlandırmak için bülten hazırlamak, imece çalışmaları önermek gibi girişimlerim olmuştu. O nedenle "nebenan" komşuluk yaklaşımı çok ilgimi çekti. Parti çalışmaları ile ilgili konuşmalarda ve sunumlarda sık sık "nebenan" örneğinden bahsettim. "Yan kapı" anlamına gelen "nebenan", kurulduğu 2015 yılından beri gelişmiş, Fransa, İtalya ve İspanya'da benzer platformlar kurulmuş. Cumhuriyet Halk Partisinin "Komşunu dinle, dayanışma içinde ol" sloganı ile başlattığı "öbek" çalışmaları "nebenan" benzeri komşuluk organizasyonlarını gündeme getiriyor. KOMŞULUK GRUPLARI Komşuluk grupları öbek sorumlularının işini çok kolaylaştırabilir. İngilizce "Neighborhood Association" denen komşuluk dernekleri, veya mahalle dernekleri Amerika Birleşik Devletleri'nin birçok kentinde belediyeler tarafından destekleniyor, nasıl kurulup çalışacağına dair kılavuzlar yayınlanıyor. Şehrimizde de Kent Konseyi böyle komşuluk girişimlerini teşvik edebilir. Bir Mahalle Derneği, yaşadıkları mahalleyi iyileştirmek ve geliştirmek için birlikte çalışan, sakinler, iş temsilcileri ve diğer ilgili paydaşlardan oluşan gönüllü bir gruptur. Dernek toplantılarında insanlar bir araya gelerek fikir alışverişinde bulunur, çözüm önerilerinde bulunur, potansiyel projelere öncelik verir ve genellikle mahalleyi etkileyen şeyler hakkında konuşur. Birçok mahalle derneği, mahalle bağış toplama etkinliklerini, mahallenin gururunu artırabilecek olayları, haber bültenlerinin yayınlanmasını vb. tartışmak için aylık olarak toplanır. Araştırmalar, vatandaşların gönüllü kuruluşlara katılımının demokratik yönetimin kalitesi için faydalı olduğunu, mahalle derneklerinin siyasi ve ekonomik kurumların işleyişi üzerinde özellikle olumlu bir etkiye sahip olduğunu gösteriyor. Mahalle dernekleri, vatandaşların aktivizm ve siyasi katılım içinde sosyalleştiği "demokrasi okulları" olarak hareket eder. Çeşitli yerel aktörler ve kurumlar arasındaki iletişimi kolaylaştırır ve vatandaşların çıkarlarının ve beklentilerinin dile getirilmesini teşvik eder. Yerel sakinler arasında topluluk duygusunun ortaya çıkmasına katkıda bulunurlar. Bireylerin ve toplulukların yurttaşlık kapasitesini arttırırlar. Sonuç olarak, mahalle dernekleri, mahalle topluluklarının güçlendirilmesine katkıda bulunur ve yerel ve ulusal politika çabalarına zemin hazırlar. KATILIM NASIL ARTAR? Mahalle derneklerine katılım konusunda yapılan bir araştırmada dört strateji incelenmiş. Araştırma bulgularına göre bu yaklaşımlar ve etkileri şöyle özetleniyor: İnsanların kişisel çıkarlarına ve motivasyonlarına güvenme stratejisi orta derecede etkilidir. Mahalle uyumunu yaratmak için mahalle faaliyetlerine katılımı teşvik etme stratejisi oldukça etkilidir. Kamu işlerine dahil olma fırsatları sağlama stratejisi de oldukça etkili görünmektedir. Acil mahalle veya topluluk sorunlarını vurgulama stratejisi hiç etkili değildir. Mahalle derneklerindeki katılımcıların topluluk sorunları hakkında kamu görevlileriyle iletişim kurma olasılığı diğer insanlardan çok daha fazla bulunmuş. NELER YAPILABİLİR? Mahalle temizliği Sokak iyileştirmeleri Park iyileştirmeleri Gençlik projeleri Ağaç dikimi Topluluk bahçesi Duvar resimleri Araç ödünç verme Boya takası Mahalle tişörtleri Aday forumları Mahalle aşçıları Hoşgeldin komşu paketi Mahalleyi ilgilendiren konularda konuşmacılar Belediye Meclisi toplantılarına dinleyici olarak katılacak temsilci seçme Mahalle videosu Beceri alışverişi (örnek: Mahalledeki eski boksör, çocuklar için öğleden sonra bir boks programı hazırlar.) Milli günlerde kutlamalar Mahalle bülteni, web sitesi, rehberi Sosyoekonomik sorunlarda barışçı eylemler SONUÇ Bu bölümü bir yazıdan bahsederek bitireceğim. Bir seçim kampanyasında çalışan Natalie, komşularının sandık merkezine girip çıktığını gördüğünde komşularından hiçbirini şahsen tanımadığını fark etmiş. Yazık, diye düşünmüş. 30 yaşındaki Natalie, Münster'in yaş ortalamasının yüksek olduğu bir semtinde iki yıldır kocası ve oğluyla birlikte yaşıyormuş. O ve kocası tam gün çalıştıkları için, bölgedeki yeni insanları tanımak için neredeyse hiç zaman bulamıyorlarmış O nedenle, mahalledeki diğer insanlarla tanışmayı çok isteyen Natalie, dört hafta önce posta kutusuna nebenan.de'den gelen notu aldığında, kocasıyla şöyle demiş: Ne güzel, kesinlikle katılmalıyız! https://magazin.nebenan.de/artikel/mit-philosophen-zu-tisch-natalies-philo-stammtisch-in-munster