Balkanlar, Trakya ve Çanakkale muharebeleri üzerine uzun zamandan beri kapsamlı bir araştırma yapan ve halen de bu çalışmaları sürdüren Yerel Tarihçimiz Mehmet Ali Işıkgör ile birçok perdeyi aralayan, eksik bilinenleri tamamlayan bir röportaj gerçekleştirdik. Bu söyleşide okumayı kolay ve pratik halde tutmak için sorularımı ayrıca yazmıyorum ama alınan cevaplardan sualimizin şekli zaten anlaşılacaktır. Eski yazı arşiv belgelerini rahatlıkla okuyan ve bu konuda kendini oldukça geliştiren Işıkgör' e teşekkür ediyorum. Çanakkale Savaşı savunmasında Tekirdağ' ın rolü çok büyük. Bu rol tam anlaşıldığı zaman övüncümüz ve gururumuz daha da katlanacaktır. Bunun için bize lazım gelen malzeme bilgidir. Arşiv taramalarına devam ederek o muhteşem bilgilere ulaşmaya devam edeceğiz. "Çanakkale Tekirdağ' dan Başlar" Sözü bir tespittir ve tam anlamıyla benimsenmiştir. Halkımız bu tespiti sevdi. Bunun sebebini açıklamamız gerek. 3-4 yıl evveliydi. Çanakkale Zaferi kutlamaları yaklaştığı zaman Tekirdağ' da birtakım çalışmalar da başlatılmıştı. Tabi ben bu konularda çok araştıran ve güzel bilgilere ulaşan biriyim. Büyük bir iddia ile o toplantılarda "Çanakkale Tekirdağ' dan Başlar" demiştim. Sloganvarı sözün patenti şahsıma aittir. Efendim eksik bilgi şu: Yarbay Mustafa Kemal 19. Fırkayı (Tümen) kurmak üzere Sofya Ataşemiliterliğinden Tekirdağ'a tayin edildi. Bu fırka içinde 57. Alay da var. Buraya kadar bu bilgi doğru ancak, Esat Paşa Komutasındaki 3. Kolordu da Çanakkale' ye Tekirdağ' dan gitti ama bu nokta nedense örtülü konumda tutuluyor. 19 Fırka 3. Kolordu' ya bağlıydı. 3. Kolordu' nun karargah merkezi bugün yıkılan Tuğlacılar Lisesinin yeriydi. İngilizler Çanakkale' nin etrafında dolaşmaya başladığı görülünce Erkan-ı Harp Dairesinin emriyle Esat Paşa kardeşi Vehip Paşa ile birlikte birliklerini alıp Çanakkale' ye intikal etmiştir. Mustafa Kemal daha sonra Tekirdağ gelmiş ve 19. Fırkayı teşkil etmiştir. Yani Tekirdağ' dan giden sadece 19. Fırka değil, sadece 57. Alay değil, 3. Kolordu da vardır. 19. Fırkanın kurulduğu yer hakkında da yanlış söylemler var. Göğüs Hastalıkları Hastanesinin bulunduğu yer yanlış, doğrusu ise Yar Kışla Mevkiidir. Yani Kuyucuklu Çiftliği yanındaki Askeri Atış Poligonu olarak bilinen yer. Balkanlara geçelim. Balkan savaşları aslında tam bir facia; orada sadece yüzbinlerce insanımız yok olmamış, dünyanın en güzel coğrafyası 500 yıl sonra elimizden kayıp gitmiştir. Her şeye rağmen balkanlarda 3 parlak sayfamız var: -İşkodra Savunması - Hasan Rıza Paşa -Yanya Savunması - Esat ve Vehip Paşa kardeşler -Edirne Müdafaası - Şükrü Paşa Parlak dediğimiz bu sayfalar üzerinde durulmaya değerdir. Şükrü Paşa' nın komuta ettiği kuvvetlere Doğu Ordusu veya Trakya Ordusu denilmektedir. Paşa' ya Edirne' yi 50 gün müdafaa etmesi verilmişti. Çünkü cephe gerisi bozulmuş, Bulgarlar da ilerliyor. Şükrü Paşa 50 gün düşmanı oyalayabilirse cephe gerisi toparlanacak düşman ilerleyişini durdurmak mümkün olacaktır, bunun için 50 güne ihtiyaç var. Şükrü Paşa Bulgarlara karşı 50 gün değil tam 5 ay 10 gün direniyor. Bulgar kuvvetlerine destek için Sırp kuvvetleri de gelmiştir. Burada evet sorunuza cevap veriyorum: Bulgarlara direnen Türk kuvvetleri içinde bugüne kadar hiç konuşulmayan birliklerimiz var; Tekirdağ Taburu, Çorlu Taburu, Malkara Taburu ve Hayrabolu Taburu. Bu bilgilere net biçimde ulaştım. Bu taburlar çatışmanın en yoğun geçtiği, Edirne' nin Kuzey Doğu Bölgesinde görev yaptılar. Direniş, 5 ay 5 gün sürdü ve sonunda Şükrü Paşa teslim olmak zorunda kaldı. Ağaç kabuklarının yendiği konusuna gelince. Evet, doğrudur internette buna benzer bol miktarda resim var. Esirlerimiz Tunca Nehri kıyısındaki Sarayiçi mevkiine götürülmüş orada işkence ve açlık ile başbaşa bırakılmıştır. Açlıktan ağaç kabuklarının yendiği doğrudur. 13 Kasım Tekirdağ' ın kurtuluş günü olarak kutlanmaktadır; kimden? Yunan' dan. Oysa Bulgar' dan da kurtuluş günümüz var, onu niye kutlamıyoruz? 13 Temmuz 1913 tarihi Bulgar' dan kurtuluş günümüzdür. Belediye Başkanı Eşkinat zamanında bugünü hatırlatmak için sahildeki Harf İnkılabı Anıtı yanına 3 yıl boyunca pano koymuştuk. Sonra devam etmedi maalesef. Ama biz hatırlatırsak belki tekrar programa konabilir. Evet bir teklifim var mı diye soruyorsunuz. var. Bulgar zulmünden kurtulduğumuz günü de analım. Tekirdağ, Malkara, Çorlu , Hayrabolu taburları adına her yıl bu ilçelerimizden birer temsilci gönderip Şükrü Paşa Anıtına çelenk bırakalım. Yani unutmayalım, unutturmayalım.
Editör: TE Bilisim