Sene 1295 Bizanslı alim Greogory Calconiedes Bizans İmparatoru ve Trabzon Rum İmparatoru ile sohbet ediyor.
Zira Bizans İslam dünyasındaki bilimin çok gerisinde.. Bizansın geleceği için İslam dünyasındaki bilimi ve felsefeyi Bizansa taşımak gerekir fikrinde mutabık kalıyorlar. O zaman astronomi, matematik ve felsefe de Tebriz'deki okul vardır. Gregory 1295'de Tebriz'e gider bu okulda eğitim görmek için.
Tebrizdeki okulda gayrimüslimlere ders verilmez. Greory akıllı ve zeki bir adamdır. İlk önce Gazan Hanı ziyaret eder, ben buraya ilim öğrenmeye geldim der. Gazan Han izin vermez. Ama o veziri Reşidüddün ile dostluk kurar ve bir istisna yapılır. Okulun müdürü Şems-i Buhari'nin yanına gönderir ve eğitimine başlar. 5 yıl eğitim alır. Sonra koşa koşa Trabzon'a gelir ve okul açar. Yanında getirdiği kitapları tercüme eder okulda eğitime başlar. Sonra İstanbul'a gider orada da okul açar. Okullar eğitime başlayınca tekrar Tebriz'e eğitimi için gider ve 5 yıl daha kalır. Toplamda 10 yıl eğitimini tamamlayıp İstanbul'a döner. Yanında getirdiği eserleri bırakır ve İtalya'ya gider orada da okullar açar. Yüzlerce matematikçi ve astronom yetiştirir.
Kısacası 1350 e kadar Bizans bilimi İslamlaşmıştır denir. Hatta Rönesansın tohumunu bu okullar açmıştır denir. 1453 e gelindiğinde Bizans entelektüellerinin zihni tamamen İslamlaşmıştı.. Bu yüzden Fatih İstanbul'u alınca etradında Bizans alimleri toplanmıştı. Romada fethe içerleyen çok az Bizans alimi vardı.
İstanbul fethi 150 yıl önce başlamıştı.
NOT: Yazarın Sosyal paylaşımından alıntı.